Ιερά Εξομολόγηση σήμερα..

Αυτές τις λίγες σκέψεις και προβληματισμούς μου τις αφιερώνω πρωτίστως στου αγαπητούς και σεβαστούς μου συμπρεσβυτέρους πατέρες, οι οποίοι διακονούν στο Ιερό εξομολογητήριο με πόθο να ξεκουράζουν και να καθοδηγούν ψυχές, μάλιστα σε τέτοιους καιρούς ψυχικής αναστατώσεως και ταλαιπωρίας, και ηθικής συγχύσεως και πολλαπλών διλημμάτων.

Με πολύ σεβασμό και μπορώ να πω συστολή και διακριτικότητα.

Ίσως φανεί χρήσιμο όμως, και στους ίδιους τους χριστιανούς οι οποίοι μπορούν να παρακαλέσουν τους πνευματικούς τους πατέρες για μια κατανόηση και καλύτερη διευθέτηση του προγράμματος εξομολογήσεως.

Όλοι οι χριστιανοί έχουν δει και έχουν βρεθεί σε εξομολογητήρια, όπου πλήθος ευσεβών ανθρώπων (20-30 άτομα) περιμένουν υπομονετικά τη σειρά τους, για να γίνουν δεκτοί από τον πνευματικό και να αποθέσουν τα ποικίλα φορτία τους, ευρίσκοντας άφεση και ψυχική θεραπεία.

Ευχάριστο και συγκινητικό το φαινόμενο. Ελπιδοφόρα απόδειξη της πνευματικής πρόοδου του λαού μας.

Αυτή δε η αναμονή -το έχουμε νιώσει όλοι μας- είναι ωφέλιμη:

Μας βοηθάει πάρα πολύ να συγκεντρωθούμε και να κάνουμε μια συμπληρωματική προετοιμασία για την ανακοίνωση του αγώνος μας και των πτώσεών μας.

Μας βοηθάει να καταλαγιάσουμε από τον αγχώδη τρόπο ζωής και να ηρεμήσουμε, ούτως ώστε, όσο πιο προετοιμασμένοι να προσέλθουμε ενώπιον του πνευματικού, ο οποίος είναι διαθέσιμος με παραδειγματική αυταπάρνηση να μας διαθέσει τον χρόνο της ζωής του, το αμέριστο ενδιαφέρον και την προσοχή του, τη συμπάθεια και την κατανόηση, την πολύτιμη συμβουλή και προπαντός την ποθητή άφεση.

Εάν στις αίθουσες ικανών ιατρών και στην αναμονή νοσοκομειακών ιατρείων είμαστε πρόθυμοι να διαθέσουμε χρόνο,

 
πόσο μάλλον για την προσέλευσή μας στο θαυμαστό αυτό και φιλάνθρωπο μυστήριο της Εκκλησίας μας. Διαθέτουμε πρόθυμα τον χρόνο της αναμονής, διότι εκτιμούμε. Και όσο περισσότερο περιμένουμε, τόσο πιο πολύ αποδεικνύουμε την εκτίμησή μας στο σωτηριώδες και πολυτίμητο έργο της εξομολογήσεως.

Κι άλλη μια ωφέλεια επίσης: Βλέποντας γύρω μας πλήθος χριστιανών να περιμένουν, αισιοδοξούμε ότι η ευσέβεια δεν εξέλιπε στους δύσμοιρους καιρούς μας.

Αλλά και να παρηγορούμεθα, ιδίως αντικρύζοντας την σοβαρή και κατανενυγμένη έκφραση των ανθρώπων εκεί, ότι «πολλά πταίωμεν άπαντες» και η μετάνοια αφορά όλους μας.

Αναπτύσσοντας περαιτέρω το θέμα, πρέπει να σημειώσουμε και το εξής:

Στο μυστήριο της εξομολογήσεως προσέρχονται πολλοί χριστιανοί κατά αραιά διαστήματα, στις μεγάλες εορτές κυρίως, ή άνθρωποι, που ξαφνικά η χάρις του Θεού τους άγγιξε, και θέλουν για μια φορά να γευθούν τη γλυκειά εμπειρία του ψυχικού λυτρωμού.

Υπάρχει όμως και μια μεγάλη ομάδα ανθρώπων, οι οποίοι πολύ συνειδητά και συστηματικά εργάζονται για την ψυχική κάθαρση και την καλλιέργειά τους και επιζητούν τακτική παρακολούθηση και στηριγμό και καθοδήγηση στον φιλότιμο πνευματικό τους αγώνα.

Θεωρούν ότι τους είναι αναγκαίο μία φορά το μηνα ή το δίμηνο να επισκεφθούν τον πνευματικό, ο οποίος φυσικά τους έχει γνωρίσει και ευχερώς κατανοεί τον χαρακτήρα και τα ζητήματά τους και εύστοχα, Χάριτι θεία, μπορεί να τους χειραγωγήσει.

Εδώ όμως προβάλλει, για τις μεγαλουπόλεις μάλιστα, επιτακτικό πρόβλημα και ασφυκτικό, ίσως δραματικό, το πρόβλημα του ανύπαρκτου ελεύθερου χρόνου και των απίστευτα χρονοβόρων μετακινήσεων.

Κι αν υπολογίσουμε ότι ο προσερχόμενος είναι ιατρός, με πλήθος επειγουσών υποχρεώσεων, ή αν είναι πολύτεκνη μητέρα, ή αν είναι νέος και νέα σε εποχή σκληρής εξεταστικής, ή αν είναι κληρικός, που θέλει να αναφερθεί εξομολογητικά σε πρεσβύτερό του και πιο πεπειραμένο Ιερέα.. Τί γίνεται τότε;;
Είναι όμως και κάτι ακόμη, που θα το ονομάζαμε σοβαρό:
Όταν στην αναμονή βρίσκονται 20 και 30 άτομα ή και απλώς 10, παρουσιάζεται μια έντονη αδημονία. Κάποιος άργησε λίγο περισσότερο στο Εξομολογητήριο, και οι υπόλοιποι αδημονούν και δυσφορούν και ίσως και σχολιάζουν δυσαρεστημένοι.
Όταν στο μεταξύ εισέλθει ο επόμενος, αυτός έχει δει την ένταση των ανθρώπων της αναμονής και, θες από φιλοτιμία, θεας από αξιοπρέπεια (για να μην το προσβάλουν) είναι σφιγμένος και τυπικός. Δεν μπορεί η ψυχή του να χαλαρώσει και να ξανοιχθεί, να χαλαρώσει, να αισθανθεί άνετα, να ελευθερωθεί, να ανασάνει, από κάθε πλευρά να λυτρωθεί.  

Βλέπουμε το φαινόμενο, κάποιοι κληρικοί μετά τη Θεία Λειτουργία να στέκονται στη Βόρεια Πύλη του Ιερού Βήματος και να ακούν τους πιστούς που το επιθυμούν. Είναι ρωσικού τύπου ο τρόπος αυτός, συμπαθής, αλλά με αρκετά μειονεκτήματα, που όλοι καταλαβαίνουμε.

Προσωπικά θεωρώ προφανή την ανάγκη να υπάρχει μία συνεννόηση μεταξύ πνευματικού και χριστιανού, για ακριβή (όσο το δυνατόν) ώρα και ημέρα προσελεύσεως, ούτως ώστε να διευκολύνεται το ποθητό και πολύτιμο πνευματικό έργο της ψυχής.

Εννοείται ότι ο συνειδητοποιημένος χριστιανός, που έχει από χρόνια καλλιεργεια και δεσμό πνευματικό, θα φανεί συνεπής στην ώρα του.

Είναι δυνατόν, λοιπόν, για κάποιους να καθορίζει ο πνευματικός κατά την τρέχουσα επικοινωνία, την επόμενη συνάντηση.

Είναι πιθανό και πρακτικό ο χριστιανός να απευθύνεται στον πνευματικό του με sms ή email και να ζητεί ώρα συναντήσεως.

Μάλιστα σε περιπτώσεις δυσκόλων και επειγόντων καταστάσεων δεν είναι διόλου άτοπο ο πνευματικός να έχει διαθέσιμη ώρα ακροάσεως μέσω τηλεφώνου. Πράγμα που θα ανακουφίζει πολύ από απόψεως χρόνου και τους δύο.

Τέλος, υπάρχει και άλλη μία σκέψη, και μεταχείριση των ψυχών, που επίσης παρουσιάζει κάποια ιδιάζοντα πλεονεκτήματα:

Ένας χριστιανός που έχει ανάγκη να βλέπει τον πνευματικό του ανά δίμηνο, για 10’ ή 15’, μπορεί με την υπόδειξη του πνευματικού, να τον επισκέπτεται ανά τετράμηνο ή και πεντάμηνο για 25’. Και τον υπόλοιπο καιρό να ασκηθεί και να μάθει να αγωνίζεται και μόνος του, να στέκει στα πόδια του, να μην αναζητά πρόχειρα και εναγώνια εξωτερικά στηρίγματα. (προσεχώς θα επανέλθω στο σημείο αυτό πιό αναλυτικά και θα βάλω σχετική παραπομπή (link).

Ιδιαίτερα, εάν με τη βοήθεια του Θεού συντονιστούν οι ευσεβείς σύζυγοι, ώστε να αλληλοβοηθούνται ουσιαστικά με βαθειά και ολάνοιχτη ψυχική επικοινωνία, καθώς και γονείς με παιδιά να επικοινωνούν και να λαμβάνουν ποικίλες πνευματικές αποφάσεις, οδηγίες και λύσεις.

Όπως μέσα στη φύση κάθε ζωντανός οργανισμός έχει προικισθεί από το Θεό να προσαρμόζεται σε κάθε καινούργια συνθήκη του περιβάλλοντος, ώστε να επιβιώνει, έτσι και στην πνευματική ζωή ο οργανισμός της Εκκλησίας μπορεί να βρίσκει βιώσιμες λύσεις, ώστε οι ψυχές να λειτουργούν εν Χριστώ και να θάλλουν. 

Θα χαιρόμουν εάν λάμβανα απόψεις σας στο σημαντικό αυτό πνευματικό ζήτημα. f.theologos@gmail.com