Αγ.Διονύσιος εν Ζακύνθω

Μετά την πτώση της Κωνσταντινουπόλεως το 1453

και: Αθήνας 1456, Κορίνθου 1458, Μυστρά-Πάτρας-Ηλείας 1460, Λέσβου 1462, Χαλκίδας 1470  (η Θεσσαλονίκη ήδη από το 1430)   

οι υποδουλωμένοι Έλληνες, για να επιβιώσουν, άλλοι γινόντουσαν μουσουλμάνοι! άλλοι κατέφευγαν στα ορεινά (όπου οι νωθροί Τούρκοι δεν ανέβαιναν), άλλοι γινόντουσαν Κλέφτες-Αντάρτες, και άλλοι έφευγαν στο Εξωτερικό, επιδιδόμενοι σε σπουδές και σταδιοδρομία (Φλωρεντία, Πάδοβα, Βενετία, Τεργέστη, Αυστρία, Ελβετία, Αγγλία, Ολλανδία, Γερμανία).

Ωστόσο, στον ελλαδικό χώρο παρέμεναν και κάποιοι Άγιοι, συμπαραστάτες του δοκιμαζομένου λαού, ηγέτες και στήριγμα και διάσωσμά του.

Λιτάνευση του ι.Σκηνώματος

Παραθέτω ενδεικτικό χρονολογικό πίνακα: 

1484   η Επτάνησος περιέρχεται στην κυριαρχία των Ενετών

1493  ο Ναός του Αγ. Δημητρίου Θεσ/νίκης μετατρεπεται εις τζαμί, εκτοτε δε σταματα η Μυροβλυσία, μέχρι τις 26 Οκτ. 2000.

1494 1ο Τυπογρ. εν Βενετία. Άλδος Μανούτιος 44 ετών  +1515 εν Ρώμη 65 ετων. Έμβλημα: Άγκυρα με Δελφίνι

1499  Ιδρύεται Τυπογραφειον εν Βενετία της Άννας Παλαιολογίνας-Νοταρά, αλλά και των Κρητών Ζαχ. Καλλιέργη και Νικ. Βλαστού

1547  γενναται ο Αγ.Διονύσιος ο εν Ζακύνθω

1550  Σιναία Σχολή εις Χάνδακα Κρήτης  εως 1640

1550 περίπου. ανευρίσκεται η Εικών Παναγίας της Τρυπητης στό Αιγιο καί γύρω από το ασκητήριο του ανευρόντος αυτήν ναυαγού διαμορφώνεται Μοναστήρι

1550  Η Μονή Προδρόμου εις Δημητσάναν, από τό 1150 (ατελως-αφελως με κελλιώτας) προϋπάρχουσα, συγκροτειται εις Μονήν

1550 Ιδρύεται η Μονή Προδρόμου εις Σελίτσανην-Ανατολήν Αγιας επί του Κισσάβου υπό του Οσιομ. Δαμιανου ΙΔ'ΦΕΒ

1550  Πανώλης εις Αθήνας

1552  οι Τουρκοι κυριεύουν την Ροδο

1556   Ιαν. 21  +Μάξιμος ο Γραικός ο εξ Αρτης τουπίκλην Τριβώλης  Βατοπεδινός  

1559  Φεβ. 14  +Θεοφάνης ο Κρης Οσ. Αγιογράφος ο Στριλητζας-Μπάθας   

1560  Ιδρύεται η Μονή Αγ.Νικολάου Ανδρου

1562  οι Κύπριοι επαναστατουν εναντίον των Ενετων.  

1562  ο Γεώργ. Κλόντζας αρχίζει τήν εικονογραφική δρατηριότητά του

1562  ο Οσιος Γεράσιμος ανοικοδομει εκ βάθρων τη Μονήν των Ομαλων εν Κεφαλληνία, την από του 1250 μαρτυρουμένην.

1566  Απρ. 17 ο Πιαλή πασας καταλαμβάνει τήν Χίο από τούς Γενουατες

1566  Μαϊ-Σεπτ.  οι Τουρκοι επιτίθενται εις Αλβανίαν, για να καταπνίξουν τοπικές εξεγέρσεις

1566  Σεπτ-Οκτ.  οι Τούρκοι λαμβάνουν υπό την εξουσία τους ολο το σύμπλεγμα των Κυκλάδων

1567  Σεπ. 17  +Ιωακείμ Πατρ. Αλεξανδρείας ο Αθηναίος, ο Πάνυ, 118 ετων

1567 γίνεται μοναχός εις Μονήν Στροφάδων   

1568  Φεβ. 14  +Δαμιανός ο Νέος Οσιομάρτυς Φιλοθεϊτης, Ιεροκήρυξ, Κτίτωρ της εν Καρύτσα Δολόπων Μονης Πελεκητης, καθώς και της εν Κισάβω (Σελίτσανη-Ανατολή Αγιας) Μονής Τιμ. Προδρόμου, ο εν Λαρίση μαρτυρήσας 

1570 Επανάστασι εναντίον των Ενετων στά Χανιά. Αρχηγός ο Γεώργ. Καντανολέος ή Γαδανολέων (=Λέων της Καντάνου!)

1570 Ιουλ. 1 οι Τουρκοι αποβιβάζονται στην Κύπρο 

1570 Ιουλ. 2  στήν Λεμεσό 

1570 Ιουλ 3 στην Λάρνακα 

1570 Ιουλ 26  πολιορκουν τήν Λευκωσία.  Αρχηγός των ο Λαλά Μουσταφάς Πασας. Οι Δυτικοί ανησυχουν πολύ. Συγκεντρώνουν στην Σούδα πολυπληθη στόλο  (12 πλοια του Πάπα, 49 των Ισπανων, 126 Ενετων) αλλά δεν προχωρουν σε επιχείρησιν

1570  Ιδρυσι της Μονης Δομπου Λεβαδείας υπό του Οσ. Σεραφείμ

1570  Σεπτ. 8-11  μεγάλες λεηλασίες υπό των Τούρκων (επικεφαλης των ο  Αρχιπειρατής Μουσταφας) εις την καταληφθεισαν υπ'αυτων Λευκωσίαν 20.000 Ελληνες κατακρεουργουνται, 3 Αρχιερεις και 80 Ιερεις και Μοναχοί.  Οκτ.  6  ολοκαύτωμα Μαρίας Συγκλητικης

1570 Εκρηξι του Ηφαιστείου της Σαντορίνης.  1570-1573  εσχημαστίσθη η Μικρά Καμμένη

1571-1580 Αθήνα 17.616 κάτοικοι. Αρκετή εμπορική κίνηση. Έλληνες και Αρβανίτες αρχίζουν να εγκαθίστανται και έξω από την σημερινή Πλάκα. Αλλά και οι Τούρκοι αυξηθέντες προεκτείνονται από το Κάστρο (Ακρόπολη) και κατεβαίνουν προς το Ανατολικό μέρος. Οι Αθηναίοι έμποροι στέλνουν στη Βενετία λάδι, βελανίδια, μαλλί, τυρί, βελέντζες και μέλι του Υμηττού.

1571  Απρ.  οι Τουρκοι επιτίθενται στην Κρήτην, Ιόνια και Δαλματίαν

1571  Μαϊ.  Ισπανοί και Ενετοί με την έντονη παρότρυνσι του Πάπα υπογράφουν την Sacra Liga (Συνασπισμό) AntiTurca  βλ. Οκτ. 7  Ναυμαχία και Νίκη εις Ναύπακτον

1571 Αυγ. 1 ή 8   οι Τουρκοι υπό τον Λαλά Μουσταφάν Πασάν καταλαμβάνουν την Αμμόχωστον, παραβαίνουν συνήκας και εξοντώνουν την φρουράν, γδέρνουν δε και τον Ενετόν Φρούραχον Βραγαδίνον.

1571 Οκτ. 7  Κυριακή. Ναυμαχία της Ναυπάκτου. Ο στόλος της συνασπισμένης Ευρώπης (210 γαλέρες, 30 φρεγατες, 24 μεταγωγικά) με επικεφαλής τον 24χρονο πρίγκηπα Δον Ζουάν της Αυστρίας  συντρίβει -μέσα σε 5 ωρες- τον πανίσχυρο μέχρι τότε Τουρκικό  στόλο. Αρχηγός των Τουρκων ο Καπουδαν Πασάς Αλή, και  υπαρχηγός ο αρνησίθρησκος Ναπολιτανος, τρομερός πειρατής, Ουλούτσς Αλή. Οι Τουρκοι εχασαν 20-30 χιλ. ανδρες και 200  πλοια Οι σύμμαχοι 7.500 ανδρες και 15 πλοια.

1571εις Κεφαλληνίαν μεγάλη ανομβρία, λύεται με την προσευχήν του Οσ.Γερασίμου (εβρεχε επι δύο  24ωρα) !!!!!

1572  οι Τουρκοι κυριεύουν την Κύπρον

1573  Ιδρύεται Τυπογραφειον εν Βενετία του Ζανέττου

1575  Ιδρύεται η Μονή Καρέα εν Αθήναις  (επί προϋπάρχοντος μονυδρίου) θέσι Λατομείων του Καρα

1576  Ιδρύεται το Κολλέγιον του Αγ.Αθανασίου εν Ρώμη γιά Ιεροσπουδαστάς  Ελληνας, Σέρβους, Αλβανούς, Ρουμάνους και  Μελχίτας. (Ουνιτικόν).

1577  ξεκινά για Αθήνα, με προορισμό τους Αγ.Τόπους. 1577-1579 Επίσκοπος Αιγίνης

1578  ο Οσιος Τιμόθεος Επίσκ.Ευρίπου ιδρύει την Μονήν Πεντέλης.

1578  Οκτ. 14  +Ιγνάτίος Επισκ. Μηθύμνης ο Αγαλλιανός, ο Μυροβλύτης και Θαυματουργός

1579  Αυγ. 16  +Γεράσιμος Όσιος ο Θαυματουργός, ου το Ιερόν Λείψανον τεθησαύρισται εν Κεφαληνία

1579Απρ. 19. ΠΑΣΧΑ : οι Αρμένιοι παρεμποδίζουν τον Πατριάρχην Ιεροσολύμων Σωφρόνιον Δ' να εισέλθη, δια να λάβει το Αγ.  Φως, οπότε σχίζεται κολώνα των θυρων και το λαμβάνει εκεινος εξω. Εμίρης Τουνόμ βλέπει και ομολογεί και μαρτυρεί.

1579  επιστρέφει εις Ζάκυνθον

1579 Ιούλ.  περιστατικόν με Αγ.Διονύσιον Ζακύνθου και φονέα του αδελφου του.

1580  Χειμώνας (Νοε.-Δεκ.) Λοιμός στην Αθήνα

1580≈  Νοε. 01  + Όσιος Δαβίδ ο «Γέρων», ο εκ Γαρδινίτζης Φθιώτιδος εν Ευβοία, υιός Χριστοδούλου Ιερέως 

1581 Οκτ. 20  και 1582  ανακομιδή ι.λειψάνου του Οσίου Γερασίμου του Νέου Ασκητου, του εν Κεφαλληνία, του Νοταρα

1582 Οκτ. 5 >18 πλέον: ο Πάπας Γρηγόριος ο ΙΓ' επινοει καί καθιερώνει τό Νέον  Ημερολόγιον  υπολογίζει τό ετος ακριβέστερα:

1583  ο Πατριάρχης Ιερεμίας ο Τρανός συγκαλει Σύνοδον εν Κων/πόλει και καταδικάζει τό Νέον Ημερολόγιον

1583  ο Οσ.Συμεών ο Μονοχίτων και Ανυπόδητος Ιδρύει την Μονήν Φλαμουρίου.

1585  Ιουν. 18  μέγας Σεισμός εν Αθω

1585 οι Τουρκοι πυρπολουν τό Παλαιομονάστηρο (Αγ.Λαύρας) Καλαβρύτων

1586  Ιδρύεται η Μονή  Μεγάλης Παναγιας πλησίον Κουμαδαραίων Σάμου

1589  Φεβ. 19  +Φιλοθέη η Αθηναίας Οσιομάρτυς, τουπίκλην Μπενιζέλου

1590 συνεχεις εξεγέρσεις των Αλβανων ωθουν τήν Πύλη νά τούς εξισλαμίση βιαίως (2/3 του πληθυσμου)

1590  Αυγ. 16  +Τιμόθεος Επίσκ. Ευρίπου, ο εκ Καλάμου Αττικης, κτίτωρ της Μονης  Πεντέλης, εν Κέα 

1591  Ιδρύεται Ελληνική Σχολή εν Λευκωσία, η οποία εξειλίχθη κατόπιν εις το Παγκύπριον Γυμνάσιον

1592  Ιδρύεται η Μονή  Τιμίου Σταυρου (Μεγαλόχαρου) μεταξύ Χώρας και Μαυραντζαίων Σάμου

1593  Πατριάρχης Ιερεμίας ο Τρανός συγκαλει Β' Σύνοδον εν Κων/πόλει και καταδικάζει το Νέον Ημερολόγιον. 41 Αρχιερεις.

1594  Απρ. 19  +Συμεών Όσιος, Μονοχίτων και Ανυπόδητος, Κτίτωρ της Μονης Μεταμορφώσεως Φλαμουρίου, εξ Αγιας Λαρίσης καταγόμενος

1598  Οκτ. 13  +Μελέτιος Α' ο Πηγας Πατρ. Κων/πόλεως 

1600  Ιωάννης εκ Καλαβρύτων αναλαμβάνει να ανασυγκροτήση την Μονήν Αγ.Λαύρας. Ευγένιος μοναχός πολυ τον βοηθει (1689-1712)

1600 Ιδρύεται εν Αργολίδι η Μονή Καλαμίου  (Κοιμ.Θεοτόκου)

1600 περίπου  Ιδρύεται η Μονή Ζωοδόχου Πηγης Λογγοβάρδας Πάρου & η Μονή Χριστου Δάσους Πάρου (ειτα και επ'ονόματι Αγ.Αρσενίου)  & Αγ.Αντωνίου (Πάρου ή Νάξου;)  & Αγ.Παρασκευης Νάξου, Αγ.Γεωργίου εις Μεροβίγλι Πάρου & Αγ.Ιω.Θεολόγου του Απάτου εις Κάραβον Πάρου & Υψηλοτέρας εις Γαλήνην Νάξου (ή 1615) 

1600 Ιδρύεται η Μονή Επανωσήφη Κρήτης υπό Παϊσίου

1600 Ιδρύεται η Μονή Αιμυαλων από τον Ιερομ.Γρηγόριον Κοντογιάννην και την αδελφήν του Ευπραξίαν ή Παϊσίαν μοναχήν, καταγομένους εξ Αιμυαλων Μεσσηνίας

1600  Σεπτ.  Επανάστασι του Διονυσίου Φιλοσόφου

1601  Δεκ. 04  +Σεραφείμ Νέος Ιερομάρτυς  Επίσκ. Φαναρίου (Φαρσάλων), μετά και ετέρων. συν αυτοίς δε και ο Δημητριάδος Αγάπιος απεκτάνθη

1601-1620  Πατριάρχης Αλεξανδρείας ο Κύριλλος Λούκαρις (ανεψιός του Μελετίου Πηγά)

1602  Μαϊ. 06  +Σεραφείμ Όσιος εν τη Μονή Δομπού Βοιωτίας

1606  Ιουλ. 09  +Διονύσιος Όσιος ο Ρήτωρ, Στουδίτης και Πρεσβύτερος εν τη Σκήτη της Μικρας Αγ.Αννης διαλάμψας  

1605   Ιδρύεται η Μονή Αγ.Ιωάννου Χρυσοστόμου Νάξου

1607  ενεφανίσθη ο Κομήτης του Halley

1610≈  Ιουλ. 09  +Μητροφάνης Όσιος μαθητής του Διονυσίου Ρήτορος, Πρεσβυτέρου, εν τη Σκήτη της Μικρας Αγ.Αννης

1610 περίπου. Συνεκεντρώθησαν Ασκηταί από ποικίλας περιοχάς της Κρήτης και συνέπηξαν την Μονήν Παναγίας της Κυρίας της Γωνιας (από της φυσικης τοποθεσίας ονομασθείσαν).  Κτήτορες: Βλάσιος ο Αμάσιος, Βενέδικτος Τζαγκαρόλος, Γεώργιος Μούρμουρης.

1610  Οκτ. 21  +Φιλόθεος Όσιος εν Αθω, εκ Χρυσουπόλεως Καβάλας προερχόμενος, Διονυσιάτης, ο καί  προορατικού χαρίσματος αξιωθείς

1611 Σεπτ. 11  ο Διονύσιος Λαρίσης Φιλόσοφος ή Σκυλόσοφος εισέρχεται μέ 2.000 χωρικούς εις Ιωάννινα, αλλά τελικως αποτυγχάνει. Οι Οθωμανοί, σε αντίποινα για την εξέγερση του Διονυσίου, καταργούν τα προνόμια των Γιαννιωτών, τους πετούν έξω από το κάστρο και περνούν σε νέο τρόπο «διακυβερνήσεως» της Ηπείρου.  Η υπαίθρια Ήπειρος -περισσότερο, γνωρίζει την Τουρκική βαρβαρότητα σε όλο της το μεγαλείο, καθώς οι βασανισμοί, βιασμοί, δολοφονίες αθώων χωρικών και μοναχών, οι λεηλασίες, η βαριά φορολογία και ο βίαιος εξισλαμισμός, συνθέτουν το πλαίσιο διαβιώσεως των Ελλήνων κατά τον 17ο αιώνα.  Η λύση για τους Ηπειρώτες για να ξεφύγουν από την μανία των Οθωμανών, είναι είτε να μετοικήσουν στα μεγάλα αστικά κέντρα, είτε να αποδημήσουν.  Η αλλαγή τρόπου της Οθωμανικής διακυβερνήσεως, επιτρέπει την επανεμφάνιση Αλβανών εποίκων και την εγκατάσταση Εβραίων προσφύγων, που έφευγαν για να ξεφύγουν τους διωγμούς κυρίως από την Ισπανία.

1617  οι Τουρκοι καταλαμβάνουν την Φολέγανδρο

1617  Μαϊ. 17  +Νικόλαος Νεομάρτυς, ο εκ Μετσόβου εν Τρικάλοις μαρτυρήσας

1621  Απρ. 13  +Αρσένιος Επίσκ. Ελασσώνος, εκ Καλογριανών Καρδίτσης καταγόμενος

1621  ο Κερυραιος Θωμας Φλαγγίνης αφήνει κληροδότημα και ιδρύεται το Φλαγγίνειον εν Βενετία, οπερ ελειτούργησε μέχρι το 1795

1622  ο Παπισμός ιδρύει ειδικήν οργάνωσιν Προπαγάνδας καί Προσηλυτισμου υπό το ονομα Propaganda Fidei

1624 Δεκ.17 αποθνήσκει ο Άγιος Διονύσιος εν Ζακύνθω (Μονή Αναφωνητρίας) και θάπτεται εις Μονήν Στροφάδων.

1625  Αυγ. 24  Γίνεται η Ανακομιδη του Ι.Λειψάνου και μετακομιδή εκ Στροφάδων εις Πόλιν Ζακύνθου. 

1627  ο Πατριάρχης Κων/πόλεως Κύριλλος Λούκαρις ιδρύει Πατριαρχικό Τυπογραφείο στην Κων/πολη, μεταφέροντας από το Λονδίνο τα μηχανήματα του Κεφαλονίτη Ιερομονάχου Νικοδήμου Μεταξά. Πρώτο βιβλίο που τυπώνεται είναι το του Κυρίλλου Λούκαρι «Σύντομη Πραγματεία περί Ιουδαίων», του οποίου η επιτυχία υπήρξε ιδιαίτερα μεγάλη. Υπάρχουν όμως αντιδράσεις, κυρίως από τους Ιησουϊτες.

1630 Κυ. Βαϊων εν Κερκύρα ο Άγ.Σπυρίδων, μετά από ένθερμη δέηση των κατοίκων, σώζει την Νήσον από την πανούκλα, που ενέσκηψε το 1629. Μέχρι σήμερα λιτανεύεται ευγνωμόνως το Ι.Σκήνος του την Κυ. των Βαϊων. Το πρώτο κρούσμα πανώλης στην Κέρκυρα, εμφανίστηκε τα Χριστούγεννα του 1629 στην οικογένεια του δικηγόρου Οδηγητριανού Σαραντάρη, ο οποίος και εκτελέστηκε ως υπέυθυνος για τη διάδοση του θανατικού. Η τοπική Ενετική Διοίκηση δαπάνησε ποσό 1.000 δουκάτων, προκειμένου να ληφθούν έκτακτα υγειονομικά μέτρα. Τα κρούσματα σταδιακά μειώθηκαν και την Κυριακή των Βαΐων του 1630 δεν σημειώθηκε κανένα. Τα θύματα έφτασαν συνολικά τα 60.   Οι Σύνδικοι της Κοινότητας διέθεσαν 5.000 δουκάτα για εξωραϊσμό του Ναού και με αίτησή τους προκάλεσαν το υπό χρονολογία 21 Ιούνη 1630 θέσπισμα της Ενετικής Διοίκησης για τη λιτάνευση του σκηνώματος του Αγίου «ίνα κατ΄έτος και επί παντός τελήται η λιτανεία πανδήμως».

1635  Ιουλ. 24  +Θεόφιλος Νεομάρτυς ο Ζακύνθιος μαρτυρεί εν Χίω

1638  Ιουν. 27  +ο πεντάκις αποβληθείς του θρόνου  Οικουμενικός Πατριάρχης Κύριλλος Λούκαρις Κρής, 66 ετών, στραγγαλίζεται υπό των Τούρκων. Τούτο συνέβη διότι οι παπικοί κατηγόρησαν τον Λούκαρι ότι ετοιμάζει με τη βοήθεια των Ρώσων επανάσταση των Ελλήνων. Γι’αυτό οι Τούρκοι τον έκλεισαν αρχικά σε κάποιο φρούριο του Βόσπορου και στη συνέχεια τον στραγγάλισαν ρίχνοντας το σκήνος του στη θάλασσα. Κάποιοι ψαράδες το βρήκαν και το έθαψαν. Οι εχθροί του όμως ξέθαψαν το σώμα του και το ξανάριξαν στη θάλασσα,Παραταύτα ανευρέθη και περισυνελέγη και πάλι.

1639  +Μητροφάνης Κριτόπουλος, Πατριάρχης Αλεξανδρείας, εκ Βεροίας καταγόμενος. Διδάσκαλος του Γένους. 50 ετών.

1646  Μαρτ. 29  +Νικόδημος Μεταξάς, Επίσκοπος Κεφαλληνίας, ιδρυτής Τυπογραφείου εν Λονδίνω και είτα εν Κων/πόλει.  61 ετων. Καταγωγή από Κεραμιές Λειβαθούς Κεφαλλονιάς, όπου και ετάφη.

1673  Η μονή Πετράκη ιδρύθηκε από τον ιερομόναχο και ιατροφιλόσοφο Παρθένιο Πετράκη (κατά κόσμον Πέτρο Παπασταμάτη-Καράκαλλο) με καταγωγή από τη Δημητσάνα.

1682  Αυγ. 05  +Ευγένιος Όσιος ο Αιτωλός τουπίκλην Γιαννούλης, Διδάσκαλος του Γένους

Μέσα σ’αυτό το πλαίσιο μπορούμε να δούμε και να εκτιμήσουμε τηνπαρουσία, την αγιότητα και την ευεργετική δράση του Αγίου Διονυσίου και των συγχρόνων του για το λαό μας.

εμβάδα του Αγίου

ο Ναός του στην πόλη της Ζακύνθου

 .